مشاور شما

واکاوی آثار و پیامدهای کودتا در ترکیه

رضا سراج
روند تغییر سیاست خارجی دولت ترکیه و نزدیکی آن به ایران و روسیه پرشتاب تر و سبب استفاده عربستان از جریان تکفیری برای بی ثباتی و ناامنی در این کشور می شود. کودتا نافرجام شد اما اردوغان و آنکارا باید همچنان تاوان اشتباهات خود را بپردازند.
سیاست‌های غلط اردوغان، ترکیه را با بحران‌های انزوای سیاسی، فعال شدن گسل‌های قومی_مذهبی و جریان‌های سکولار و لائیک مواجه نمود. این مخاطرات، ترکیه را به تجدید نظر در محاسبات و تغییر در سیاست‌ های خود وادار کرد.

حرکت ترکیه به سمت پیچ تغییر

آنکارا برای رهایی از خطر بی ثباتی و تجزیه، با حرکت به سمت پیچ تغییر، بازسازی مناسبات با مسکو، تهران و حتی دمشق را آغاز کرد. این تغییر مسیر، از یک سو عامل چرخش محور اخوانی و تضعیف محور تحجٓر (تکفیری) می شد و از سوی دیگر باعث تقویت ائتلاف چهارگانه و تغییرات راهبردی در منطقه می گردید. از این رو در آستانه رسیدن ترکیه به دور برگردان سیاسی، کودتای آمریکایی، اسرائیلی و سعودی به وقوع پیوست. طراحان و سیاست گذاران کودتا سعی داشتند جریان غربگرا و ضد ایرانی-شیعی گولنیست‌ها را در ترکیه حاکم کنند تا مانع تغییر معادلات در ترکیه و منطقه شوند.

نتیجه

در بُعد داخلی، نگرانی مردم و جریان‌های سیاسی از مخاطرات امنیتی و تجزیه این کشور، باعث تحکیم انسجام ملی و تقویت موضع اردوغان و فرصت سازی برای وی شد. ولی با گذر زمان، مشکلات اردوغان در حوزه اقتصادی، سیاسی و امنیتی بیش از پیش می‌گردد. در بُعد خارجی، چالش در روابط و مناسبات آنکارا-ریاض و تنش فیمابین ترکیه و برخی ازکشورهای غربی قابل تصور است. روند تغییر سیاست خارجی دولت ترکیه و نزدیکی به ایران و روسیه، پرشتاب تر می گردد. این مهم باعث می شود تا عربستان از جریان تکفیری برای بی ثباتی و نا امنی در ترکیه استفاده کند. کودتا نافرجام شد؛ اما اردوغان و ترکیه باید همچنان تاوان اشتباهات خود را بپردازند.

دکتر رضا سراج، عضو هیئت علمی دانشگاه و کارشناس ار شد مسائل راهبردی